venres, 5 de outubro de 2012

COUSAS


COUSAS / Rodríguez Castelao, Alfonso Daniel
23 de xaneiro de 1926
Editorial e imprenta Lar, A Cruña
45 páx. ; 23 cm.
 

Os relatos reunidos baixo o título Cousas constitúen o recurso utilizado por Daniel Rodríguez Castelao, artista gráfico aplicado á narración, para reflexionar sobre algúns conceptos esenciais mediante a descrición de pequenos sucesos.

A maioría dos textos recollidos nos dous volumes de Cousas; o primeiro publicado en Lar en 1926 e o segundo na editorial Nós en 1929, apareceron antes en diferentes xornais e revistas acompañados dos debuxos creados para a ocasión. Os libros escolman os traballos, dotados dunha certa unidade formal e de concepto.

En conxunto, Cousas representa a crónica dos desfavorecidos retratada por un debuxante: non se trata de propoñer solucións senón de evidenciar as eivas sen adoptar actitudes moralizantes. A misión de Castelao consiste en denunciar a inxustiza e remover a conciencia dos lectores. Eles son os que deben tirar as súas propias conclusións e actuar.

Podes ampliar esta breve información sobre o libro consultando o excelente texto recollido na Galipedia:


Alén da calidade desta obra singular na historia da literatura galega, cómpre destacar que o libro saído do prelo o vinte e tres de xaneiro de 1925, había facer o número vinte dos publicados por Lar, superando o catálogo da editorial Céltiga; experiencia editorial parella pero de menor duración, fundada pola Irmandade da Fala de Ferrol en 1922.

A Editorial e Imprenta Lar materializa a arela dos vellos galeguistas das Irmandades da Fala, expresada por Antón Vilar Ponte en 1921 no prólogo da novela de López Abente: O diputado por Veiramar.

“Si a nosa terra desexa que xurda unha cultura propia, ten que termar de espallala e afincala, enraigándoa fortemente, e percisa entón d’unha boa Casa Editora, estabrecida con arregro a todol-os adiantos das de maior releve na Hespaña…

Unha das cousas mais patrióticas que se pode facer na nosa Terra, é ista a d’axudar á imprantación da gran Casa Editorial.”

Quen sabe se animados por estas palabras e outras semellantes, Leandro Carré e Ánxel Casal decidiron dar corpo ao degaro de Vilar Ponte tres anos máis tarde, converténdose nos editores que precisaba a emerxente literatura galega.

Sinopse da obra

A marquesiña: o relato trata a pobreza como un estigma transmitido de pais a fillos e denuncia o trato cruel da sociedade cos desfavorecidos.

A aldea esquecida: expresa a saudade polo pasado que non chegamos a vivir, ao tempo que fala da culpa colectiva de toda unha comunidade.

Os cruceiros: descubre a particular sensibilidade dos artistas da pedra.

O rifante: o personaxe deste conto caracterízase polo exceso de fachenda e o sentido da honra, único patrimonio da súa familia.

A procesión: presenta a relixión como fonte de consolo nos adultos e un territorio misterioso e aterrador para os nenos.

A ponte vella: o relato debulla a saudade deixada polos amores de xuventude.

Martiño: trata da crueldade pura que aniña nos nenos e nos espíritos simples.

Un casamento: fálanos do medo ao descoñecido.

A dona encantada: conto de medo que pescuda nos arrepíos producidos pola imaxinación.

Novela: os emigrantes fracasados son un tema recorrente na obra de Castelao.

O alquilador: tratamento agarimoso das habilidades enxeñadas polos pobres para sobrevivir.

Na vellez: é o relato tenro do amor dunha parella que durou tanto como as súas vidas e a incomprensión groseira do resto do mundo.

A siña Sinforosa: este relato fálanos dos que morreron sen deixar memoria do seu paso.

O profundador: Castelao presenta aquí un home que vive ensumido, incapaz de chegar a ningures por si mesmo e pechado ao mundo exterior.

A tola do monte: a traxedia descoñecida, agochada atrás da tolemia dunha moza.

O aparello dos apóstolos: o relato enxalza a actitude das persoas que avellentan con dignidade.

O ichaviño: narra con acerto o desarraigo dos emigrantes; estraños no país onde viven e tamén no lugar onde naceron.

Os nenos: Castelao suxire a fenda que afasta as xeracións, cando os novos deixan de seguir as tradicións por acomodarse á modernidade.

Ningún comentario:

Publicar un comentario