O DERRADEIRO AMORE

O DERRADEIRO AMORE / Aurelio Ribalta

12 de xuño de 1931
Nós. Hortas, 20. Santiago

Volume XLV

80 p ; 18 cm.

A novela O derradeiro amore do escritor Aurelio Ribalta Copete foi impresa pola editorial Nós na rúa das Hortas de Compostela en xuño de 1931.

Este foi o primeiro libro editado por Ánxel Casal en Compostela logo de trasladar o obradoiro da editorial Nós desde A Coruña entre maio e xuño de 1931. O volume está confeccionado cos restos sobrantes de papel do fanado intento por poñer na rúa o xornal El Momento (2), polo que presenta unha deficiente calidade de impresión.

O derradeiro amore foi a última das tres novelas curtas escritas por Aurelio Ribalta (3), quen ademais do precoz uso do idioma galego na narrativa defendeu unha proposta ortográfica singular e modernísima no seu único libro de poemas en lingua galega: Libro de Konsagrazión (4) publicado en 1910, onde substitúe “q” e “c” por “k”; “v” por “b”; e tamén “c” por “z”.

 


        INBOKAZIÓN

¡Ou birxe Poesia
da miña terra meiga!
¡Ken poidera kantarte
en dozes rimas de feitura leda!

O derradeiro amore é unha novela de costumes onde confrontan o egoísmo dos vellos co idealismo dos mozos. Dunha banda atópase o tío Antón; vello viúvo que pretende revivir os anos mozos merecendo o amor de Treixa, e da outra Perucho e Catuxa, pais da moza e cobizosos da herdanza do vello. Xibrán e Treixa combaterán estes dous intereses para unir as súas vidas.

Sinopse da obra

Antón Portela, viúvo e sen fillos, ve chegar pola agra o seu sobriño Xibrán de Estramundi; un mozo pobre que agarda desde hai un ano o consentimento dos pais de Treixa para casar.

E cando o tivo preto fíxolle en alta voz unha pergunta que resolvía o problema de falar sin decir nada:
¿E logo?

Xibrán pretende que o tío amoleza a determinación de Perucho de Leira e Catuxa, pais de Treixa. Despois de moitas voltas e vencendo a inclinación a non meterse na vida dos outros, o tío Antón defende o sobriño coa súa autoridade de parente vello, rico e sen herdeiros:

¡Pois a min o rapaz... inda non che me parece mao de todo!

Pero co tempo o vello concibe o devezo de se facer mozo de Treixa.

Xibrán e mais Treixa estaban contentísimos co Señor Tío. Confiaban, pra se casaren, na sua proteución. Somentel-o tío úneco conocedóre do seu vergoñento e tardeiro anamoramento, andaba sin facérese ben de cargo de canta era a ruindade do papel que cos seus sobriños estaba facendo.

O tío Antón está consumido por esta paixón serodia; el ten 65 anos e Treixa aínda non fixo os 20. Entre tanto, todos están contentos: os pais de Treixa pensando na comenencia de xuntar a filla co herdeiro do tío; os mozos pensando no casamento; e o tío argallando castelos no aire.

Daquela Antón recibe a visita de Farruca, a súa muller defunta, para anunciarlle que morrerá antes dun ano e como penitencia para salvar a ánima debe deixar de procurar o seu ben e mirar polo proveito dos outros.

Tres anos máis tarde os mozos están casados e o tío Antón segue vivo. Os tres viven xuntos na mesma casa.

Agora, por consello do crego, o tío Antón non acredita nas supersticións.

A novela remata cun romance.

Fora, chove, diluvía; este tempo non pasa;
a cortina da iauga tapa o souto viciño.
O tío Antón, ao lume esmorece na casa,
e os amantes ensoñan cun videiro miniño.

(1)    Aurelio Ribalta: galiciaartabradigital.com

(2)    Ánxel Casal chegou a poñer nas rúas da Coruña catorce números de El Momento entre febreiro e marzo de 1930.

(3)    Ferrruxe. Editor: Andrés Martínez. A Coruña. 1894; O pastor de doña Silvia. Lar, revista quincenal nº 3. A Coruña. 1925. O derradeiro amore. Nós. Compostela. 1931.

(4)    Libro de Konsagrazión. Feixe de poesias gallegas. Ofizina tipográfika de Fiz Moliner. Madrid. 1910.